تجارت الکترونیک

[ircfc 285]

این واژه تعاریف مختلفی دارد كه به شرح زیر می‌باشد:

1- تجارت الكترونیك را می‌توان، انجام هرگونه امور تجاری و بازرگانی بصورت وصل-خط2 و از طریق شبكه جهانی اینترنت بیان كرد. این امور می‌تواند شامل عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در كالاهای فیزیكی و غیرفیزیكی، ارائه سرویس‌های مختلف به مشتریان و دیگر موارد تجاری می‌باشد.

2- تجارت الكترونیك نامی عمومی برای گستره‌ای از نرم‌افزارها و سیستم‌هاست كه خدماتی نظیر جستجوی اطلاعات، مدیریت تبادلات، بررسی وضعیت اعتبار، اعطای اعتبار، پرداخت بصورت برخط، گزارش‌گیری، مدیریت حسابها را در اینترنت بعهده می‌گیرند. این سیستمها زیربنای اساسی فعالیتهای مبتنی بر اینترنت را فراهم می‌آورند.

3- تجارت الكترونیك عبارت از مبادلهء تجاری بدون استفاده از كاغذ است كه در آن نوآوریهایی مانند مبادلهء الكترونیكی داده‌ها، پست الكترونیك، تابلو اعلانات الكترونیك، انتقال الكترونیك وجه و سایر فن‌آوریهای مبتنی بر شبكه بكار برده می‌شود. تجارت الكترونیك نه تنها عملیاتی را كه در انجام معاملات بطور دستی و با استفاده از كاغذ صورت می‌گیرد. به حالت خودكار درمی‌آورد بلكه سازمانها را یاری می‌كند كه به یك محیط كاملاً الكترونیك قدم بگذارند و شیوه‌های كاری خود را تغییر دهند. 3تجارت الکترونیک

ب) پست الكترونیكی: ارسال نامه بصورت الكترونیكی در چند سال اخیر بسیار پررونق و جذاب شده است و نه تنها مشكلات ارسال نامه بصورت سنتی را ندارد بلكه ویژگیهای قابل توجهی بدین شرح دارد: اول اینكه رسیدن نامه به مقصد موردنظر با توجه به شرایط موجود كاملاً تضمین شده و شما نیز هیچگونه نگرانی از این بابت نخواهید داشت. دوم زمان ارسال نامه كمتر از چند ثانیه طول می‌كشد و در واقع زمان دریافت واقعی، بستگی به زمان مراجعه طرف مقابل به صندوق پستی خود دارد. سوم اینكه با توجه به امكانات بالقوه كامپیوتری، ارسال نامه‌های متعدد ولی با یك مضمون به اشخاص و شركتهای مختلف بسیار آسان می‌باشد. سرویس دهنده‌های پست الكترونیك به دو دسته تقسیم می‌شوند. اول گروهی كه سرویس‌دهندهء اینترنت در داخل كشور هستند و ما با مراجعه به آنها علاوه بر اینكه اجازه دسترسی به اینترنت را خواهیم داشت می‌توانیم یك آدرس پست الكترونیكی نیز دریافت كنیم. اشكال این روش در این است كه اگر سرویس‌دهنده بنا به دلایلی وجود خارجی خود را از دست بدهد، آدرس پست الكترونیكی، از بین خواهد رفت. روش دوم، استفاده از سرویسهای ارائه دهنده پست الكترونیكی بین‌المللی بصورت رایگان می‌باشد. یكی از مزایای این روش این است كه تا وقتی اینترنت وجود دارد. این سایتها نیز حضور خواهند داشت و دوم اینكه بابت سرویسی كه آنها در اختیار شما قرار می‌دهند، پولی را دریافت نخواهند نمود.

ج) بانكداری‌الكترونیكی: بانكداری الكترونیكی شامل انجام تمام فرآیند مالی بانكها از طریق مبادلهء الكترونیكی داده‌هاست كه ارائه خدمات به مشتریان را سرعت بخشیده و انجام عملیات بانكی با دقت بیشتری انجام می‌پذیرد.

در ارتباط با بحث بانكداری الكترونیكی باید به سه سئوال زیر پاسخ داده شود:

1- چگونه تكنولوژی بانكداری الكترونیكی می‌تواند در بهینه‌سازی ادارهء امور بانكی مؤثر واقع شود.

2- چگونه استفاده از اینگونه تكنولوژیها، چرخه‌های كاری را در بانكها تغییر خواهد داد.

3- چگونه بانكداری الكترونیكی می‌تواند ضامن سودآوری بانكها در آینده باشد.

البته پاسخ به سئوالات فوق تنها پس از رعایت مباحث زیر میسر خواهد بود:

الف) لحاظ نمودن الزامات و توقعات مشتریان حقیقی و حقوقی سیستم بانكی كشور در مناطق مختلف

ب) در نظر گرفتن فعالیت رقبای داخلی و خارجی در رابطه با تكنولوژی و خدمات

ج) تعیین توان فعلی بانكها در این زمینه و تعیین پیش نیازها

د) رعایت كلیهء انتخابهای ممكن، با توجه به الزامات عملكردی در زمینهء دقت، ایمنی و سهولت خدمات

هـ) تعیین، تدوین و پیاده‌سازی كلیهء تغییرات مورد نیاز در فازهای اجرایی منطبق بر وضعیت و توان بانكها