جدول تناوبی عناصر

[ircfc 285]

هلیم

He هليم

از واژه لاتين helio به معناي «از خورشيد»

نشانه شيميايي: He

عدد اتمي: 2

جرم اتمي نسبي : 00226/4

ظرفيت : 0

نوع عنصر: گاز، نافلز

گروه : O دوره : 1

چگالي نسبي: 178/0

نقطه ذوب: (F °458-) C °2/272-

نقطه جوش: (F °02/452-) C ° 9/268-

ايزوتوپ ها : تنها He4

آلوتروپ ها : ندارد

هليم عنصر نافلز و گازي شكلي است كه در گروه گازهاي نجيب جاي گرفته، يعني علاوه بر اينكه بي‌بو است و با چشم غيرمسلح غيرقابل مشاهده، بي‌اثر يا غيرفعال نيز مي باشد. در سال 1868 به دنبال اختراع طيف نمايي كه وجود هليم را در خورشيد نشان مي داد سه دانشمند به صورت جداگانه آن را كشف كردند. اين دانشمندان فيزيك دان فرانسوي جولز جانسن (1907-1824)، ستاره شناس انگليسي نورمن لوكير (1920-1836) و شيمي‌دان انگليسي ادوارد فرنكلند (1899-1825) بودند. در سال 1895 شيمي‌دان سوئدي، پركلوه (1905-18409 نشان داد كه هليم را كه درصد حجمي آن در هوا 0005/0 است به صورت خالص به دست آورد.

هليم دومين عنصر فراوان جهان مي‌باشد. اين عنصر از ضايعات فرايند شكافت هسته‌اي در ستاره‌ها است كه طي آن هيدروژن به هليم و انرژي تبديل مي‌شود. همچنين داراي پايين ترين نقطه جوش و ذوب در بين تمام عناصر مي‌باشد. اين عنصر استفاده‌هايي براي بشر دارد. به اين دليل كه بعد از هيدروژن سبك‌ترين عنصر است، براي پركردن كشتي هاي هوايي و بالون هاي هواشناسي يا تفريحي استفاده مي‌شود. براي توليد «هواي مصنوعي» با اكسيژن تركيب مي‌شود و در اختيار غواصان آب هاي عميق قرار مي‌گيرد. از بي اثر بودن آن در صنايعي كه از اكسايش بايد دوري شود، همچون جوشكاري و فرايندهاي فلز شناختي، استفاده مي شود. هليم مايع به خاطر اينكه بين تمام مايعات شناخته شده كمترين نقطه جوش را دارد، در بررسي و تحقيق روي خواص مواد در دماهاي بسيار پايين به كار مي رود.

[ircfc 285]

هانیم

Hs هانيم

از نام ايالت Hess در آلمان كه به لاتين Hassias مي شود.

نشانه شيميايي: Hs

عدد اتمي: 108

جرم اتمي نسبي : 269

ظرفيت : ناشناخته

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري اكتينيدها

گروه : واسطه دوره : 7

چگالي نسبي: ناشناخته

نقطه ذوب: ناشناخته

نقطه جوش: ناشناخته

ايزوتوپ ها :Hs265 (نيمه عمر 8/1 هزارم ثانيه)

آلوتروپ ها : ناشناخته

هانيم يكي از عناصر خاكي كمياب فرا اورانيم از سري اكتينيدها است. در سال 1984 توسط گروهي دانشمند آلماني به سرپرستي پيتر آرم بروستر و گوترفريت مونسنبر كشف شد و در ابتدا به خاطر عدد اتمي‌اش نام «آننيلوكتيم» براي آن انتخاب شد. هانيم به صورت مصنوعي از بمباران يك ايزوتوپ سرب با هسته‌هاي ايزوتوپي از آهن در يك شتاب دهنده ذرات ساخته شد. نيمه عمر ايزوتوپ آن، Hs265 ، تنها 8/1 هزارم ثانيه است. از آنجا كه تا حال فقط تعداد معدودي از اتم هاي هانيم، آن هم براي اين زمان بسيار اندك، توليد شده‌اند هيچ گونه كاربرد عملي ندارد، جز اينكه نشان بدهد چنين عنصري وجود دارد.

[ircfc 285]

هافنیم

Hf هافنيم

از نام شهر كوپنهاك كه در زبان لاتين به آن Hafnia گفته مي‌شود.

نشانه شيميايي: Hf

عدد اتمي: 72

جرم اتمي نسبي : 49/178

ظرفيت : 4

نوع عنصر: واسطه

گروه : واسطه دوره : 6

چگالي نسبي: 31/13

نقطه ذوب: (F °4041) C °2227

نقطه جوش: (F °8316) C ° 4602

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Hf180 مي‌باشد.

آلوتروپ ها : ناشناخته

هافنيم در سال 1923 توسط ديرك كوستر و جرج ون هوزي (1966-1885) كشف شد، يك عنصر واسطه با ظاهر نقره‌اي درخشان است. خواص اين عنصر بسيار شبيه خواص زيركونيم است و از اين رو در كاني‌هاي زيركونيم نظير زيركن يافت مي شود.

هافنيم به عنوان يك جاذب نوترون خوب شناخته شده است و به اين دليل در ميله هاي كنترل در رآكتورهاي هسته‌اي به عنوان كند كننده به كار مي‌رود. در توليد افروزه‌هاي لامپ‌ها نيز كاربرد دارد. عناصر واسطه، كه هافنيم نيز يكي از آن ها است، داراي اتم هايي با لايه‌هاي داخلي پر نشده هستند. اين عناصر معمولاً ظرفيت‌هاي متفاوتي دارند و به اين دليل قدرت تركيبي آن ها با عناصر ديگر متغير است و در واكنش هاي شيميايي چندان قابل اطمينان نيستند.

[ircfc 285]

طلا

Au طلا

نام قديم انگليسي براي عنصر طلا (gold)

نشانه شيميايي: Ge

عدد اتمي: 32

جرم اتمي نسبي : 59/72

ظرفيت : 4

نوع عنصر: شبه فلز

گروه : IV دوره : 4

چگالي نسبي: 3/19

نقطه ذوب: (F °1945) C °1062

نقطه جوش: (F °5072) C ° 2800

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Au197 مي‌باشد.

آلوتروپ ها : ناشناخته

بشر از دوران باستان با طلا آشنايي داشته است. يك عنصر واسطه درخشان به رنگ زرد است كه در حالت خاص يا آزاد در طبيعت وجود دارد. گاهي به صورت تكه هاي درشت يافت مي شود، اما معمولاً به صورت رگه هايي در كاني هايي نظير كوارتز يافت مي شود. ذرات ريز طلا كه از خاكشويي رودها به دست مي آيند با فرسايش توسط آب از جايي به جاي ديگر منتقل و ته نشين شده‌اند. اين عنصر به اين خاطر كه از تكه كاني‌هاي دور و برش سنگين تر است يك جا جمع مي شود. طلا حل نمي شود و واكنش شيميايي از خود نشان نمي‌دهد. از آنجا كه نرم و چكش خوار است مي توان به راحتي روي آن كار كرد، اما در حالت خالص داراي استحكام نسبتاً كمي است. به همين خاطر «طلا»ي توليدي آلياژي است كه عناصر ديگري از جمله نقره و مس را هم در بر مي گيرد. عيار، نسبت طلا را در يك آلياژ مشخص مي‌كند. (طلاي 24 عيار، طلاي خالص است.)

علاوه بر اينكه از طلا براي ساختن جواهرآلات استفاده مي‌شود، از زمان‌هاي دور به خاطر كمياب، زيبا و مقاوم بودنش به عنوان پول رايج بين المللي استفاده شده است. مي توان آن را با چكش كاري به صورت ورقه‌هاي فوق العاده نازك درآورد و براي تزئين اشيايي چون قاب عكس و مجسمه استفاده كرد. در صنعت كاربردهاي گوناگون مهمي دارد. از ورقه هاي بسيار نازك آن به ضخامت كلوئيدي براي رنگ زدن شيشه ها استفاده مي شود. در الكترونيك، جاهايي كه كنتاكت هاي بدون خورندگي ضروري است نيز استفاده مي‌گردد. در پزشكي براي ساختن دندان به كار مي‌رود، در حالي كه ايزوتوپ Au198 به دليل اينكه نيمه عمر نسبتاً بي خطر 7/2 روزه دارد براي پرتو درماني استفاده مي شود.

[ircfc 285]

ژرمانیم

Ge ژرمانيم

از نام كشور آلمان (Germany)

نشانه شيميايي: Ge

عدد اتمي: 32

جرم اتمي نسبي : 59/72

ظرفيت : 4

نوع عنصر: شبه فلز

گروه : IV دوره : 4

چگالي نسبي: 35/5

نقطه ذوب: (F °1719) C °937

نقطه جوش: (F °5126) C ° 283

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Ge74 مي‌باشد.

آلوتروپ ها : ناشناخته

ژرمانيم نيز ار عناصري است كه دميتري مندليف در سال 1869 وجود آن را پيش بيني كرده بود. سرانجام شيمي دان آلماني كلمنس وينكلر (1904-1838) در سال 1886 آن را كشف كرد و نام كشورش را بر آن نهاد. ژرمانيم شبه فلزي است با ظاهري بلورين و شكننده و رنگ سفيد- خاكستري. اصطلاح شبه فلز يا نيمه فلز براي عناصري به كار مي‌رود كه برخي، اما نه همه خواص فلزات را از خود نشان مي‌دهند. پس جايگاه آن ها در جدول تناوبي بين فلزها و نافلزها است. ژرمانيم در گروه سيليسيم جاي گرفته و داراي خواصي است كه در توليد وسايل نيمه رسانا همچون مقاومت هاي ميكروالكترونيك و يكسو كننده ها بسيار ارزشمندند. مي توان آن را به صورت محصول جانبي تصفيه برخي كاني هاي روي و محصولي از سوختن برخي زغال سنگ ها به دست آورد.

[ircfc 285]

گالیم

Ga گاليم

از واژه‌اي لاتين به معناي خروس، در زبان فرانسه coq نيز معني خروس مي‌دهد كه در نام كاشف آن Lecoq به چشم مي‌خورد.

نشانه شيميايي: Ga

عدد اتمي: 31

جرم اتمي نسبي : 72/69

ظرفيت : 2 و 3

نوع عنصر: فلز

گروه : III دوره : 4

چگالي نسبي: 9/5

نقطه ذوب: (F °60/85) C °78/29

نقطه جوش: (F °4357) C ° 2403

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Ga69 مي‌باشد. آلوتروپ ها : ناشناخته

گاليم عنصري فلزي با دماي ذوب بسيار پايين است، دماي ذوب آن كمي از دماي اتاق بيشتر اما از دماي بدن كمتر است، يعني اگر آن را در دست بگيريم ذوب مي‌شود. خاكستري رنگ و جلادار است. دميتري مندليف، شيمي دان روس، براي پر كردن خانه خالي جدول تناوبي تازه ابداع شده‌اش، وجود اين عنصر را در سال 1869 پيش بيني كرده بود. همان طور كه انتظار مي‌رفت اين عنصر بالاخره با استفاده از روش طيف نمايي توسط شيمي‌دان فرانسوي، پائول لوكوك دوبواسبودران، در سال 1875 كشف شد. منابع اصلي آن كاني آلومينيم يعني بوكسيت و كاني‌هاي مختلف روي مي باشند. به شكل بلورهاي آرسنيدگاليم به عنوان ماده‌اي نيمه رسانا براي ميكروالكترونيك‌ها به كار مي‌رود، زيرا خيلي بهتر از سيليسيم الكترون‌ها را منتقل مي‌كند. در برخي ليزرها و دماسنج‌ها نيز كاربرد دارد.

[ircfc 285]

گادولینیم

Gd گادولينيم

از نام كاني شناس سوئيسي، يوهان گادولين (1853-1760)

نشانه شيميايي: Gd

عدد اتمي: 64

جرم اتمي نسبي : 25/157

ظرفيت : 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري لانتانيدها

گروه : واسطه دوره : 6

چگالي نسبي: 898/7

نقطه ذوب: (F °2392) C °1311

نقطه جوش: (F °5851) C ° 3233

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Gd158 مي‌باشد. آلوتروپ ها : ناشناخته

گادولينيم يك فلز خاكي كمياب از سري لانتانيدها مي باشد. عنصر واسطه سفيد- نقره‌اي رنگي است كه در طبيعت به مقادير كم، آن هم به صورت اكسيد در كاني‌هايي نظير گادولينيت، بستنازيت و مونازيت يافت مي‌شود. محصولي از شكافت هسته‌اي نيز مي باشد. نخستين بار در سال 1880 توسط شيمي دان سوئيسي،ان دو مارينياك (1894-1817) از اكسيد خود جدا شد، پائول دوبواسبودران، شيمي دان فرانسوي در سال 1886 دوباره به اين كار دست زد. اگرچه اين عنصر به نام كاني شناس سوئيسي «گادولين» نام گذاري شده، گاهي كشف آن را به پائول دوبواسبودران نسبت مي‌دهند. گادولينيم در برخي قطعات الكتريكي و آلياژهايي كه براي تحمل دماي بسيار بالا طراحي شده اند به كار مي‌رود. در ضمن جاذب نوترون بسيار خوبي است و به اين خاطر ماده مهمي در رآكتورهاي هسته‌اي محسوب مي‌شود.

[ircfc 285]

فرانسیم

Fr فرانسيم

از نام كشور فرانسه

نشانه شيميايي: Fr

عدد اتمي: 87

جرم اتمي نسبي : 223

ظرفيت : 1

نوع عنصر: فلز ، قليايي

گروه : I دوره : 7

چگالي نسبي: ناشناخته

نقطه ذوب: ناشناخته

نقطه جوش: ناشناخته

ايزوتوپ ها : پايدارترين آن‌ها Fr223 مي‌باشد، 21 ايزوتوپ آن شناخته

آلوتروپ ها : ناشناخته

فرانسيم به گروه فلزهاي قليايي تعليق دارد و به رنگ سفيد- نقره اي مي‌باشد. در طبيعت به صورت محصول فروپاشي اكتينيم، البته در مقادير بسيار اندك، يافت مي‌شود. در سال 1939 توسط شيمي دان فرانسوي، مارگيت پري (1975-1909)، كشف شد، وي به افتخار كشورش نام اين عنصر را فرانسيم نهاد. پايدارترين ايزوتوپ آن Fr223 با نيمه عمر 21 دقيقه مي‌باشد كه اين زمان كوتاه مطالعه آن را قبل از فروپاشي دشوار مي سازد. تمامي فلزهاي قليايي داراي چگالي پايين هستند، نرمند و نقطه جوش آن‌ها پايين است. فلزهاي قليايي عناصر فعالي هستند و به همين خاطر فقط به صورت تركيب در طبيعت يافت مي‌شوند، گرچه فرانسيم فقط به صورت يك عنر گذرا در زنجيره فروپاشي راديواكتيو وجود دارد: اكتينيم، فرانسيم، استاتين.

[ircfc 285]

فلویور

F فلوئور

از واژه اي لاتين به معناي «جاري شدن»

نشانه شيميايي: F

عدد اتمي: 9

جرم اتمي نسبي : 9984/18

ظرفيت : 1

نوع عنصر: گاز، نافلز

گروه : VII دوره : 2

چگالي نسبي: 223-

نقطه ذوب: (F °3/363-) C °6/219-

نقطه جوش: (F °6/306-) C ° 1/188-

ايزوتوپ ها : ندارد ، فقط F19

آلوتروپ ها : ندارد

فلوئور عنصري گازي شكل، به رنگ زرد كم رنگ و داراي بويي زننده است. عنصري از گروه هالوژن‌ها است و در حالت خالص ماده‌اي سمي محسوب مي‌شود. در سال 1771 توسط شيمي‌دان سوئدي، كارل ويليام شئل، كشف شد، اما تا سال 1886 جداسازي نشده بود تا اينكه شيمي دان فرانسوي فرديناند مواسان (1907-1852) موفق به اين كار شد. گازي فوق العاده فعال مي‌باشد كه تقريباً با همه عناصر ديگر تركيب مي‌دهد و نسبت به بسياري از تركيبات موجود خاصيت خورندگي نشان مي‌دهد. در كاني‌هايي از جمله فلوئوريت و كريوليت يافت مي‌شود و چون داراي بيشترين الكترونگاتيوي است مي‌توان به راحتي با الكتروليز آن را به دست آورد.

فلورايدها نمك هاي فلوئور مي باشند كه به منظور جلوگيري از پوسيدگي دندان به ذخائر اب و خمير دندان ها افزوده مي‌شوند. فلوئور زدن به آب بسيار مفيد است زيرا باعث شكل گيري تركيب هاي فلوئور در لايه‌هاي خارجي دندان ها مي‌گردد و اين لايه ها در برابر اسيد توليد شده توسط باكتري هاي دهان مقاوم هستند.

فلوئوريت يا فلوسپار كاني هاي شيشه اي و نيمه قيمتي فلوئوريد كلسيم هستند كه در رنگ هايي از جمله آبي، بنفش، سبز و زرد يافت مي‌شوند. فلوئوريد كلسيم علاوه بر مصارف تزئيني، به عنوان گدازآور- ماده اي كه با اكسيد يك فلز تركيب مي‌شود و به ذوب كمك مي‌كند- در توليد فولاد و سراميك استفاده مي شود. تركيبات فلوئور در توليد برخي پلاستيك ها از جمله PTFE يا تفلون كه ماده‌اي نچسب و با اصطكاك پايين است به كار مي روند. مايعاتي كه براي تبادل گرما در يخچال‌ها به كار مي‌روند نيز اغلب حاوي فلوئور هستند. اين مايعات با نام CFC يا كلروفلوئورو كربن شناخته شده‌اند. CFC براي محيط مضر است، زيرا باعث بزرگ تر شدن حفره لايه ازن مي شود؛ لايه ازن زمين را در برابر پرتوهاي مضر فرابنفش محافظت مي‌كند. توقف تدريجي استفاده از CFCها به صورت هدفي جهاني درآمده، اما قبل از آن بايد به دنبال يك جانشين مناسب براي آن ها بود.

[ircfc 285]

فرمیم

Fm فرميم

از نام فيزيك داني به نام انريكو فرمي (1954-1901)

نشانه شيميايي: Fm

عدد اتمي: 100

جرم اتمي نسبي : 257

ظرفيت : 2 و 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري اكتينيدها

گروه : واسطه دوره : 7

چگالي نسبي: ناشناخته

نقطه ذوب: ناشناخته

نقطه جوش: ناشناخته

ايزوتوپ ها : پايدارترين آن ها Fm257 (نيمه عمر 80 روز) مي‌باشد، 10 ايزوتوپ آن شناخته شده‌اند.

آلوتروپ ها : ناشناخته

فرميم نيز دقيقاً همچون انشتينيم ابتدا در سال 1952 به صورت محصول فروپاشي اورانيم در زباله هاي هسته اي راديواكتيو اولين بمب هيدروژني بزرگ- واكنش هسته اي گرمايي- شناسايي و سپس كشف شد. از آن جهت كه تا حال فقط به مقادير جزئي توليد شده هيچ كاربردي ندارد و به همين دليل چيزي درباره شكل ظاهري آن نمي‌دانيم و از خواص آن نيز فقط اطلاعات اندكي در دست مي‌باشد. گروهي كه سرپرستي آن را گلن سيبورگ و آلبرت گيورسو در دانشگاه كاليفرنيا، بركلي، برعهده داشتند، كشف اين عنصر را تأييد نمودند. انريكو فرمي كه اين عنصر را به نام وي نام گذاري كردند، فيزيك داني آمريكايي، اما زاده ايتاليا بود كه پدر فيزيك هسته‌اي محسوب مي‌شود. وي در سال 1942 نخستين رآكتور هسته‌اي را ساخت، به اولين واكنش زنجيره‌اي خود به خود اورانيم دست يافت و روي ساخت و پيشبرد بمب اتمي كار كرد.

[ircfc 285]

اروپیم

Eu اروپيم

از نام قاره اروپا

نشانه شيميايي: Eu

عدد اتمي: 63

جرم اتمي نسبي : 96/151

ظرفيت : 2 و 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري لانتانيدها

گروه : واسطه دوره : 6

چگالي نسبي: 25/5

نقطه ذوب: (F °1512) C °822

نقطه جوش: (F °2907) C ° 1597

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Eu153 مي‌باشد. آلوتروپ ها : ناشناخته

اروپيم بين سال هاي 1896 و 1901 كشف شد و اكتشاف آن به اوگن دماركي (1903-1825) منسوب گرديد، گرچه اكسيد آن در سال 1889 توسط ويليام كروكس (1919-1832) شناسايي شده بود. در واقع تنها موفقيتي كه دماركي به دست آورد استخراج نمونه ناخالص اروپيم از ماده‌اي با درصد فراوان از عنصر ساماريم بود. در اواخر قرن بيستم بود كه نمونه هاي خالص اروپيم به دست آمد. اين عنصر به رنگ سفيد- نقره اي مي باشد و اگر دما به بين (F °35-302) C °180-150 برسد در هوا آتش مي‌گيرد. در بين لانتانيدها از همه فعال تر بوده و بلافاصله در هوا اكسيد مي شود. در آلياژهاي گوناگون و در پوشش لامپ تصوير تلويزيون‌هاي رنگي كاربرد دارد. ايزوتوپ‌هاي آن به عنوان جاذب نوترون در رآكتورهاي هسته‌اي به كار مي روند.

[ircfc 285]

اربیم

Er اربيم

از «erb» در واژه ايتربي (Ytterby) كه نام شهري در سوئد است گرفته شده است. با ايتربيم و تربيم كه آن ها هم از ايتربي مشتق شده اند اشتباه نشود.

نشانه شيميايي: Er

عدد اتمي: 68

جرم اتمي نسبي : 26/167

ظرفيت : 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري لانتانيدها

گروه : واسطه دوره : 6

چگالي نسبي: 045/9

نقطه ذوب: (F °2772) C °1522

نقطه جوش: (F °5185) C ° 2863

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Er166 مي‌باشد، شش ايزوتوپ طبيعي و دوازده ايزوتوپ راديواكتيو آن شناسايي شده اند.

آلوتروپ ها : ناشناخته

اربيم يك عنصر خاكي كمياب از سري اكتينيدها مي‌باشد. اين عنصر به رنگ سفيد- نقره‌اي درخشان است. گرچه اغلب مقادير اندكي از ناخالصي را در برمي‌گيرد كه بر خواص آن اثر مي‌گذارند و رنگ آن را متمايل به خاكستري مي‌سازند. در حالت خالص نرم و چكش خوار است. نسبت به اينكه يك عنصر خاكي كمياب است نسبتاً پايدار بوده و به سرعت خاكي كمياب‌هاي ديگر اكسيد نمي شود. به صورت شش ايزوتوپ طبيعي يافت مي شود كه مي توان همه آن‌ها را از كاني‌هايشان نظير منازيت و بستنازيت جدا ساخت. 12 ايزوتوپ راديواكتيو نيز دارد.

هر 15 عنصر لانتانيد بسيار به يكديگر شبيهند و به همين دليل در جدول تناوبي در يك سري قرار گرفته‌اند. در واقع خواص آنها با زياد شدن عدد اتمي از 57 تا 71 فقط اندكي تغيير مي‌كند. در بين لانتانيدها فقط پرومتيم با عدد اتمي 61 به صورت طبيعي راديواكتيو است.

دانشمندان سوئدي، كارل موساندر (1858-1797) اربيم را در سال 1843 همراه با عنصر تربيم و ماده ديگري كه نامش را «ديديميم» نهاد كشف كرد، بعدها مشخص شد ديديميم تركيبي از عناصر نئوديميم و پرازئوديميم مي‌باشد. اربيم كاربردهاي فراواني دارد. در آلياژهاي بخصوصي براي اينكه عناصر ديگر از جمله واناديم را سخت تر و قابل استفاده تر سازد استفاده مي‌شود، اكسيد آن نيز به صورت پودر رنگ صورتي در شيشه و لعاب هاي شيشه‌اي به كار مي رود. در سال 1987 در دستگاه تقوين كننده ارسال اطلاعات از طريق كابل هاي فيبرنوري مورد استفاده قرار گرفت. ارسال اطلاعات از طريق كابل‌هاي فيبر نوري به وسيله يون هاي اربيم كه در افروزه هاي شيشه‌اي جمع شده اند صورت مي‌گيرد، اين يون ها با پرتو فروسرخ تحريك مي شوند و پالس هاي انرژي از خود گسيل مي‌دهند و به اين ترتيب پيام هاي نوري ارسال شده را تقويت مي كنند.

[ircfc 285]

انشتینیم

Es انشتينيم

از نام آلبرت انشتين (1955-1879)

نشانه شيميايي: Es

عدد اتمي: 99

جرم اتمي نسبي : 254

ظرفيت : 2 و 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري اكتنيدها

گروه : واسطه دوره : 7

چگالي نسبي: ناشناخته

نقطه ذوب: ناشناخته

نقطه جوش: ناشناخته

ايزوتوپ ها : پايدارترين آن‌ها Es254 (نيمه عمر 276 روز) مي‌باشد، ايزوتوپ ديگر آن Es253 (نيمه عمر 20 روز) مي‌باشد.

آلوتروپ ها : ناشناخته

انشتينيم يكي از عناصر فرااورانيم است، به اين معنا كه عدد اتمي آن از عدد اتمي اورانيم كه 92 است بيشتر مي‌باشد. عنصر خاكي كمياب راديواكتيو از سري اكتنيدها است كه سه سال قبل از مرگ انشتين در سال 1952 كشف شد و نام وي روي اين عنصر نهاده شد. در اصل اين عنصر محصولي از فروپاشي اورانيم مي‌باشد كه در زباله هاي هسته‌اي راديواكتيو اولين بمب هيدروژني بزرگ- واكنش هسته‌اي گرمايي- به صورت ايزوتوپ Es253 با نيمه عمر 20 روز شناسايي شد. دانشمندان در آرگان، لس آلاموس و دانشگاه كاليفرنيا، بركلي، با ساختن ايزوتوپ Es254 اين عنصر را كشف كردند. انشتينيم تا به امروز به اندازه‌اي توليد نشده كه بتوان درباره شكل ظاهري يا كاربردهاي احتمالي آن چيزي فهميد.

[ircfc 285]

دیسپروسیم

Dy ديسپروسيم

نشانه شيميايي: Dy

عدد اتمي: 66

جرم اتمي نسبي : 5/162

ظرفيت : 3

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري لانتانيدها

گروه : واسطه دوره : 6

چگالي نسبي: 54/8

نقطه ذوب: (F °2568) C °1409

نقطه جوش: (F °4235) C ° 2335

ايزوتوپ ها : فراوان‌ترين آن‌ها Dy164 مي‌باشد.

آلوتروپ ها : ناشناخته

ديسپروسيم به صورت يك ناخالصي در اكسيداربيم در سال 1886 توسط دانشمند فرانسوي، پائول لوكوك دو بواسبودران (1912-1838)، كشف شد. به صورت عنصري خالص جدا نشده بود تا اينكه در دهه 1950 با پيشرفت تكنيك‌هايي به نام تبادل يوني و احياي فلزنكاري جداسازي شد، نام عنصر نيز به خوبي بيانگر سخت به دست آمدن آن است. ديسپروسيم عنصري واسطه، فلزي و با جلاي سفيد- نقره‌اي است. در دماي اتاق نسبتاً پايدار است، اما در آب حل مي‌شود و مي توان آن را با چاقو بريد. كاني هايي كه حاوي ديسپروسيم مي‌باشند عبارتند از منازيت و بستنازيت. كاربردهاي فراواني دارد، از جمله در ليزر، لوح هاي فشرده و در سيستم هاي كنترل رآكتورهاي هسته اي به عنوان جذب كننده نوترون. در برخي فولادهاي ضدزنگ خاص كه نياز به خواص ديسپروسيم باشد به كار مي رود.

[ircfc 285]

دابنیم

Db دابنيم

از نام بنياد هسته اي دابنا در روسيه

نشانه شيميايي: Db

عدد اتمي: 105

جرم اتمي نسبي : 261

ظرفيت : ناشناخته

نوع عنصر: واسطه، خاكي كمياب، سري اكتنيدها

گروه : واسطه دوره : 7

چگالي نسبي: ناشناخته

نقطه ذوب: ناشناخته

نقطه جوش: ناشناخته

ايزوتوپ ها : ناشناخته

آلوتروپ ها : ناشناخته

دانشمندان ايالات متحده و شوروي بر سر اين موضوع كه كدام كشور زودتر اين عنصر را كشف كرده اختلاف نظر داشتند و مي‌خواستند نام هاي متفاوتي براي آن در نظر بگيرند. به همين دليل آيوپاك در سال 1980 نان آننيلپنتيم (Unp) را براي آن برگزيد. بالاخره اتفاق نظري مبني بر اينكه روس ها در سال 1967 به اين عنصر دست يافته اند حاصل شد. نكته جالب اينكه دابنيم توسط دو گروه به طرق متفاوتي ساخته شد. گروه روسي به سرپرستي جورجي فلروف يون هاي آمريسيم را با يون هاي نئون بمباران كردند، در حالي كه گروه آمريكايي به سرپرستي آلبرت گيورسو يون هاي كاليفورنيم را با يون هاي نيتروژن برخورد دادند. دابنيم هرگز به اندازه اي توليد نشده كه بتوان چيزي درباره ظاهر فيزيكي آن متوجه شد. اين عنصر هيچ كاربرد شناخته شده اي ندارد.